Gradili hramove bez metalnih alata između 9500. i 8000. godine prije nove ere
Göbekli Tepe – tajanstveni kompleks hramova 6000 godina stariji od Stonehengea
Neolitičko arheološko nalazište poznato kao Göbekli Tepe – što na turskom znači ‘trbušasto brdo’ – nalazi se na vrhu vapnenačkog planinskog grebena u jugoistočnoj Turskoj nedaleko od grada Urfe i sirijske granice. Ta lokacija prvi je put označena kao zanimljiva tijekom jednog terenskog istraživanja 1963. godine, ali tek je njemački arheolog Klaus Schmidt 1994. godine shvatio važnost tog nalazišta i iste godine počeo arheološka iskapanja. Kompleks su izgradili pretpovijesni ljudi o kojima ne znamo gotovo ništa osim da tada još nisu bili razvili metalne alate pa čak ni tehnike izrade glinenog posuđa. Mnogi od stupova bogato su ukrašeni figurativnim antropomorfnim detaljima i reljefima divljih životinja. Kompleks je datiran u tzv. predgrnčarski neolitik, u razdoblje između 9500. i 8000. godine prije nove ere, što znači da je nevjerojatnih 6000 godina stariji od Stonehengea i velikih egipatskih piramida. Göbekli Tepe vjerojatno je najstariji kompleks hramova na svijetu. Tportal